از ایده‌پردازی آغاز شده و با تولید محصول به پایان می‌رسد فرآیند شامل مراحل مختلفی از جمله شناسایی نیازها و فرصت‌ها، تحقیقات اولیه، طراحی و توسعه، نمونه‌سازی، آزمایش و ارزیابی، تولید و تجاری‌سازی است.
مراحل اصلی توسعه نوآوری در شرکت‌های دانش‌بنیان
1. ایده‌پردازی و تحقیقات بازار:
- شناسایی نیازها و مشکلات بازار و ارائه ایده‌های نوآورانه برای حل آنها.
- بررسی امکان تجاری‌سازی ایده‌ها و ارزیابی پتانسیل بازار.
- انجام تحقیقات اولیه و جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با ایده
- 2. طراحی و توسعه:
تبدیل ایده‌ها به طرح‌های اولیه و مفهومی.
- طراحی محصول یا خدمت با توجه به نیازهای بازار و الزامات فنی.
- توسعه و ساخت نمونه اولیه (پروتوتایپ).
- 3. آزمایش و ارزیابی:
- انجام آزمایش‌های مختلف بر روی نمونه اولیه برای بررسی عملکرد و کارایی.جمع‌آوری بازخورد از کاربران و ارزیابی نقاط قوت و ضعف محصول.
- اصلاح و بهبود نمونه اولیه بر اساس نتایج آزمایش‌ها و بازخوردها.
- 4. تولید و تجاری‌سازی:
- تولید انبوه محصول یا خدمت با استفاده از فناوری‌های مناسب.طراحی استراتژی بازاریابی و فروش.ارائه محصول یا خدمت به بازار و جذب مشتریان.
- پشتیبانی و خدمات پس از فروش.
- 5. توسعه و بهبود مستمر:
- جمع‌آوری بازخورد از مشتریان و استفاده از آن برای بهبود مستمر محصول یا خدمت.پیگیری و رصد بازار و رقبا.
- نوآوری و توسعه مداوم برای حفظ مزیت رقابتی.
- توسعه و ساخت نمونه اولیه (پروتوتایپ).
نکات مهم در توسعه نوآوری
همکاری و ارتباط:
شرکت‌های دانش‌بنیان باید با سایر سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی همکاری کنند.
حمایت‌های دولتی:
دولت می‌تواند از طریق ارائه تسهیلات و حمایت‌های مالی، به توسعه نوآوری در این شرکت‌ها کمک کند.
توجه به جنبه‌های اخلاقی و اجتماعی:
در نظر گرفتن اثرات نوآوری بر جامعه و محیط زیست ضروری است.
مثال‌هایی از نوآوری در شرکت‌های دانش‌بنیان:
توسعه داروهای جدید:
تحقیقات گسترده در زمینه ژنتیک و بیوتکنولوژی منجر به تولید داروهای جدید و مؤثر برای درمان بیماری‌ها شده است.
توسعه سیستم‌های هوشمند:
استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در تولید سیستم‌های هوشمند برای اتوماسیون خانگی، کنترل ترافیک و … .
- تولید انرژی‌های تجدیدپذیر:
توسعه فناوری‌های جدید برای تولید برق از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید و باد.
فرآیند توسعه نوآوری در شرکت‌های دانش‌بنیان یک فرآیند پویا و مستمر است که نیازمند تلاش، خلاقیت و همکاری است
عوامل متعددي در موفقيت شركت ها و استراتژي آنها موثر است. ولي تعداد معدودي اهميت استراتژيك و حياتي دارند .
اين عوامل عبارتند از عوامل مديريتي، عوامل تحقيق و توسعه، عوامل مالي، عوامل منابع انساني و عوامل بازاريابي و فروش يكي ازمهم ترين عوامل موثر بر بهبود تدوين استراتژي شركت ها ، عامل مديريتي مي باشد زيرا اين عامل مشخص مي كند
كه چگونه مديران آرمان و ماموريت سازمان را تعيين و دسترسي به آنها را تسهيل كرده ، ارزش های مورد نياز براي موفقيت دراز مدت را ايجاد مي كند ، شامل شاخص هايي هم مانند دانش و تجربه ، ميزان مشاركت ، سرعت در تصميم گيري ، خلاقيت و نواوری.
يكي از عوامل مهم و چالش برانگيز براي شركت هاي كوچك ومتوسط تامين مالي است، كه گاهي اوقات تامين اين منابع مالي ماهها به طول مي انجامد كه صاحبان اين سازمان را از راه اندازي كسب وكار منصرف مي سازد.
از طرفي ديگر بعضاً معتقد هستندكسب وكارهاي كوچك بدون تامين مالي كافي به موفقيت نخواهند رسيد. لذا اين عامل يكي از عوامل استراتژيك كه بايد در تدوين استراتژيك در نظر داشت.
داراي ابعادي همچون تصميمات براي سرمايه گذاري براي محصول جديد، دسترسي به اعتبارات بانكي ، دسترسي به نقدينگي تامين منابع و عملكرد مالي شركت.
شركت هاي دانش بنيان ،باتوجه به ماهيت اين گونه شركت ها نيازمند افرادي با مهارت و تحصيلات بالا دارند.
يكي از فاكتورهاي مهم و حياتي كه نقش كليدي و استراتژيك در موفقيت اين گونه شركت هاست نيروي انسانی است.
يكي از مولفه هاي مهم براي ورود به بازارهاي جهاني و توسعه كشورها ، كارا نمودن كاركنان بخش توليد و خدمات است .
اين متغير داراي ابعادي همچون سن ، جنس ،حقوق و دستمزد مناسب، جذب و بكارگيري مدیران كارامد از ساير سازمان ها ، توانمند سازي نيروي انساني
یکی از عواملی که در موفقیت شرکت های دانش بنیان تأثیرگذار است، مشوق ها و سیاست های حمایتی دولت است.
دولت ها و سازمان های پیشرو در هدایت و رهبری صحیح تغییر و تحولات دانش محور نقش اساسی ایفا می کنند و عاملی مهم در شکل دهی اقتصاد دانش بنیان هستن.
اگر سازمان ها می خواهند در بازار امروز رقابت کنند باید از طریق محیط کار فیزیکی خلاقیت کارکنان خود را پرورش دهند .
همچنین باید محیط کار را امن، راحت و خلاق نگهدارند به گونه ای که باعث افزایش بهره وری و رفاه کارگران شود.